2013-05-27

Zorrak eta bekatuak

Eduardo Galeano uruguaiarrari irakurri diot arameraz zor eta bekatu adierazteko hitz bat eta bera zutela arameraz. Bitxia, zin-zinez. Gaur egun 400.000 lagun baino ez dira mintzo arameraz, eta hiztunak oso lurralde isolatuetan bizi dira; baina antzina hizkuntz semitiko honek askoz hiztun gehiago izan zuen.

Izan ere, egun ingelesak betetzen duen nazioarteko hizkuntz-funtzioa aramerak betetzen zuen, eta lingua franka zen Burdin Aroan: diplomatikoek baliatzen zuten hizkuntza zen aramera. Ez gaitezen harritu, beraz, baldin eta entzuten badugu Jesusek eta apostoluek erabiltzen zuten hizkuntza aramera zela, oso litekeena baita.

Bankariak -zorrak zor, lepoa lodi- dirutza jaso dute denon lepotik, bekaturik egin izan ez balute bezala, eta  bankari horiek beraiek leporaino zorrez itota dabiltzan hiritar xumeak zukutzen jarraitzen dituzte, zuku gehiena ateratzearren, zordunen lepoa estutuz eta bihurrituz. Horregatik zorrez itota leporaino egondako batek baino gehiagok, zorrak kitatu ezinik, bere buruaz beste egin du: terrorismo neoliberalaren biktimak. Ez deitu krisia; kapitalismo neoliberala da.

Aitzitik, bankari bat ere ez da suizidatu. Zergatik ote? Agian bankariek euren burua katolikotzat dutelako eta suizidioa bekatu delako? Ez dezagun ahantzi, escrache-tik haratago joanda, Jesusek diru-trukalarien mahaiak irauli eta merkatariak tenplutik kanporatu zituela, tenplua lapur-zulo bihurtu zutelako. Jesusek arameraz egin zien oihu: “Nere etxea otoitz-etxe izanen da; zuek, aldiz, gaiztagin-zilo egiten duzue.”

Idazle uruguaiar batekin hasi, eta idazle argentinar batekin bukatu; Jorge Luis Borges-en aipu bat: “Suizidioa ez zait gaizki iruditzen; alderantziz, jende gehiago suizidatzea komeniko litzateke; munduan populazio gehiegi dago”. Alta, populazio  idatzi zuen tokian, nik bankari idatziko nuke.




No comments: