Ernest Hemingway, Auritzen

 

Fiesta eleberri ospetsuaren zati bat, Koro Navarroren itzulpena

Bero kiskalgarria egiten zuen plazan gure maletak eta kainabera-kutxak hartuta bazkalondoan atera ginenean Auritzera joateko.

Jendea zegoen autobusaren teilatuaren gainean, eta beste batzuk eskailera batetik igotzen ari ziren. Igo zen Bill eta Robert Billen ondoan eseri zen leku bat gordetzeko niretzat, eta ni hotelera itzuli nintzen pare bat ardo-botila hartzera bidaian eramateko. Leporaino zegoen autobusa bueltatu nintzenean. Gizonak eta emakumeak goiko maleten eta kutxen gainean eserita zeuden, eta emakume guztiek haizemaile bati eragiten zioten eguzkitan. Beroa ikaragarria zen inondik ere. Robert jaitsi zen eta ni hark gordetako tokian kokatu nintzen, autobusaren gaina zeharkatzen zuen egurrezko eserlekuan.

 

Robert Cohn arkupeetako itzalpean geratu zen zu noiz abiatuko. Euskaldun bat zegoen autobusaren teilatuan zeharka jarria, gure eserlekuaren parean, gure hanken kontra bermatuta, eta ardo-zahagi handi bat zeukan altzoan. Ardo-zahagia eskaini zigun Billi eta bioi, eta edateko jaso nuen unean gizonak motor baten bozina imitatu zuen, hain ederki eta hain bat-batean, non ardo pixka bat isuri baitzitzaidan, eta jende guztiak barre egin zuen. Gizonak barkamena eskatu zidan eta beste trago bat edanarazi zidan. Geroxeago ostera ere egin zuen bozina-hotsa, eta bigarrenez engainatu ninduen. Oso ondo egiten zuen. Euskaldunei gustatzen zitzaien.

Billi espainieraz hitz egin zion aldameneko gizonak eta Billek ez zion ulertzen, eta, hala, ardo-botiletako bat eskaini zion. Gizonak ezetz egin zuen eskuarekin. Bero handiegia egiten omen zuen eta gehiegi edan omen zuen bazkarian.

Billek botila bigarrenez eskaini zionean zurrut handi bat jo zion, eta autobusaren alderdi hartan guztian ibili zen gero hara-hona gure botila.

Hezibide handiz hartu zuten denek trago bat, eta gero kortxoa jarrarazi eta alde batera utzarazi ziguten. Denek nahi zuten guk beren zahatoetatik edatea. Mendialdera zihoazen baserritarrak ziren.

Azkenean, beste pare bat bozina-hots faltsuren ondoren. Abiatu zen autobusa, eta Robert Cohnek adio egin zigun, eta euskaldun guztiek adio egin zioten.

Errepidean sartu bezain pronto, hiritik kanpo, freskatu zuen. Atsegina zen goian joatea, zuhaitzen azpi-azpian. Autobusa nahiko bizkor zihoan eta haize ederra sortzen zuen, eta errepidetik barna gindoazela, hautsak zuhaitzak jotzen zituela eta muinoan behera, hiriaren ikuspegi eder bat izan genuen, atzean, zuhaitzen artean, ibaiaren gaineko malkarretik altxatzen zela.

Nire belaunen kontra zegoen euskaldunak ikuspegia seinalatu zuen ardo-botilaren lepoarekin, eta begi-keinu bat egin zigun. Baietz egin zuen buruarekin.

-Polita, ezta?

-Primerako jendea dituk euskaldun hauek -esan zuen Billek  (...) (155. or.)