2008-09-28

Il dotore, zinez dotore

Valentino Rossi, Il dotore, mundiala da. Mundiala eta munduko txapelduna. Gaur, Japonian, berriz irabazi du, dotore-dotore irabazi ere.
Beste pilotuek diotenez, ez dago ezer izugarriagorik Rossi atzetik datorkizula ispiluan ikustea baino; motorrarekin bat eginik italiarraren kaskoa ikusten baduzu, jai duzu; ordurako beranduegia da. Ordurako badakizu italiarrak hartuko dizula aurrea eta 46 zenbakiduna izanen dela zure aurretik joanen den Yamaha. Zalantza bakarra omen da nondik eta noiz aurreratuko zaituen. Oraingo bihurgunean? Hurrengoan?
Gainera, kaskoa erantzitakoan ere, tipo xelebra da; jatorra, libertigarria eta katxondo hutsa... Eta, batez ere, guapoa, oso guapoa...
Kataluniako sari nagusitik, Montmeló-tik, lagun batek ekarritako kamiseta jantzi dut... Baina ez dakit oso dotore nagoen.

2008-09-27

Ainhoari gutun bat

Irailaren 27an, Gudari Egunean, ipuin bat Joseba Sarrionandiak aspaldi idatzia. Ainhoari gutunak liburu ospetsutik ateratako 14. gutuna da, eta irakurri nuen lehenbiziko aldian, duela nahi baino urte gehiago, hunkitu ninduen.
Barka biezat irakurleak Euskaltzaindiaren arau ortografikoak eguneratu baino lehenagoko bertsioari eutsi badiot transkripzioa egitean; antzinako kutsua duen baina gaurkotasunik galdu ez duen ipuin zoragarri hau bere horretan uztea nahiago izan dut, duela hogei urteko xarma hura berriz gozatu nahian.

Antigualean Inperio arrotz batek gure herria okupatu zuelarik, jendea errebelde altzatu zen herriska eta mendietan. Erresistentzia talde tipitan antolatzen zen han hemenka, baina gure jendeak ez zuen apenas harmarik Enperadoreari aurre egiteko, eta bere harmada handiak bere larderia ezarri zuen nahinon.

Egun batez, errebelde batzu oihanaren bihotzean zihoaztela, suge bat agertu zitzaien bideska bazterrera. Sugea aizkora bat inguratuz zutitzen zen. Eta sugeak esan zuen:

"Hau ezazue aizkora hau"

Gazte errebeldeel aizkora hura hartu zuten, sugea artean sasitzetan ezkutatzen zela. Eta harrez gero gure herriko burrukalariek, aizkora harekin, gerla krudel eta luzeari hasiera emanaz, Enperadorearen soldadoei kontra egiten zieten.

Behin eta berriro burrukatu ziren, eta erori ziren soldadoak, eta erori ziren errebeldeak, eta gerla horrela iraun zuen hamaika eta gero beste hamaika urtetan zehar. Harik eta Enperadorearen harmada gogaitu zen arte. Eta orduan Enperadoreak bere harmada odolustu hura bere erresumaren mugetara erretiratzea agindu bide zuen.

Eta gure herri tipira bakea itzuli zen askatasunarekin batera. Eta burrukan ihardunak ziren neska mutilak iada beren etxeetarantza zihoaztela, eta kantuz zihoazten, troka ilun baten alboan sugea agertu zitzaien berriro, esanaz:

"Itzul egidazue utzi nizuen aizkora"

Eta errebelde garaile haiek, harriturik, aizkora izugarri hura han bertan lurrean utzi zuten. Eta beren etxeetara, beren eginbide arruntetara joan ziren.

Oraindik orain, nahi baino urte gehiago igaro eta gero, ipuin honek hunkitzen nau.

2008-09-25

Kantuak eta kontuak, kontu eske.


Gerraren aurkako hitzak eta kantuak aireratu genituen bart. Hipocresía Infinita taldearen ekimenez, bosgarren urtez egin da Barañainen, batzuek maltzurki -edo ez horren maltzurki- Buenos Aires deritzen herrian, Ezkabako Talaiatik gertu xamar. Ohi den bezala Barañainen, atzo haizeak fir-fir ari zuen... eta gerraren aurkako hitzak eta kantuak eraman zituen haizeak. Ez dakigu, baina, gerraren aurkako aldarriak aditu behar zituztenen belarrietara heldu ziren gure kantuak eta kontuak. Kontu eske ari gintzaizkien... Jakinen zuten, nonbait, zeren aurreko urtean ez bezala, aurten ez zen agertu Barañaingo alkate jaun txit agurgarri izendatu berria... Nik nahiago dut horrela; mugagabeko hipokresia infinitu zuritzaileari stop! Nolanahi den ere, Ezkabako Talaia honetan jarri ditut irudi batzuk eta atzo irakurritako poema xume bat, Barañaingo haizeak betiko eraman ez dezan Ezkabako botiletako taupaden oihartzuna.

Jaengo Ángel Mena Gómez-en taupadak
Cuencako José Alarcón Carrillo-ren taupadak
Bizkaiko Andrés Cangoiti Cuesta-ren taupadak
behar baino hirurogeita hamar urte beranduago.
Ezkaba mendian hamaika hilotz barreiaturik.
Goian beude esango dute kristauek;
beude, baina ez han, goian,
baizik geure gogoan,
horiek guztiak,
faxismoaren kartzela beltzetan hildako horiek guztiak, Guardia Zibilaren baleen bidez eraildako horiek guztiak, torturaren bidez eraildako horiek guztiak,
ziega beltzen isolamenduan eraildako horiek guztiak,
osasun atentzio faltagatik eraildako horiek guztiak.
Beude gure gogoan eta atseden har bezate,
historiak agintzen duen duintasunez,
ezez ez mendian barreiaturik,
zulo beltz galduetan,
botila txuri bana ondoan dutela

Ez al zenekiten?
Hilotz zenbaitek,
botila bana izan dute ondoan urte hauetan guztietan
isilpeko salatari,iragan beltzeko oroigarri txuria
eta botilotan hildakoaren datuak zeuden idatzirik,
txuri gainean beltz.

Denboraren joan-etorriek paper erreak bihurtu dituztenez,
borreroen ondorengoek botilok
hutsik zeudela egin dute aldarri
hezur zurien gezur beltza.

Ezen hildakoen bihotz-taupaden oihartzuna zuten gorderik.
Eta zuk ere aditzen ahal duzu

Jaengo Ángel Mena Gómezen taupaden oihartzuna, Cuencako José Alarcón Carrilloren taupaden oihartzuna, Bizkaiko Andrés Cangoiti Cuesta-ren taupaden oihartzuna...
Eta oraindik lurpean zain dauden guztien taupaden oihartzuna.



Poesia emanaldia 7ak laurden gutxitan hasi zen eta Aspaldikuren blogean ikus daiteke informazio osagarria; eta ekitaldiaren argazkiak.

Poesia ez ezik, prosa ere irakurtzeko parada izan nuen, eta blog honetan irakur dezakezu testua, kalkulagrama bat.

2008-09-24

Berbaldiaz, Daniel Cassany-ekin

Duela urte gutxi batzuk nekez irudika genezakeen nola aldatuko zen irakurtzeko ohitura. Begien aurrean pantailan lerratzen diren hitzak ari zara prozesatzen; blog batek azkar editatzeko eta Interneten argitaratzeko aukera ematen digu, duela urte gutxi batzuk imajinaezina. Baiki, orain dugu aukera duela ordu gutxi batzuk gertatutako zerbait pantailaratzeko. Horren adibidea duzu post hau. Daniel Cassany irakasle katalanaren bi eguneko ikastaro gogoangarri bat hartu berri dut: Irakurriaren ulermenaren ikuspegi kritikoa.
Atzo bertan bukatutako ikastaroaren oihartzun zenbait ekarri nahi dizuet blog honetara, eta inork interesik badu, jo dezala Cassany-en Rere les línies - Tras las líneas liburura; izan ere, ikastarotik ez ezik, liburu horretatik ere edan dut testu hau osatzeko.

Ze zaila den irakurtzea. Alabaina, askoren ustez, ze erraza den! Eta irakurketa nola aldatu den azken urteotan...! Eta nola aldatuko den!
Askoren ustez, irakurtzea grafia ahoz erreproduzitzea baino ez da; Erdi Aroko ikuspegia da hori, eta ulermena bigarren maila batean gelditzen da. Ikuspegi modernoagoen arabera irakurtzea irakurritakoa ulertzea da eta, horregatik, ulertu gabe ahoz testu bat erreproduzitzen dutenei analfabeto funtzional deritze.
Baina gaur egun, ikuspegi soziokultural batetik begiratuta, aldarrikatzen duguna hauxe da: irakurketa eta idazketa giza-produktuak dira, gizarteak berak zehaztutako produktuak.
Izan ere, irakurketa bera modu ezberdinez ulertu da historian zehar; hartara, leku bakoitzean eta garai bakoitzean, bai irakurketak, bai idazketak, tokian tokiko eta lekuan lekuko ezaugarriak hartu dituzte.
Azken urteotan, beraz, garrantzi handia ari da hartzen literaltasun kritikoa. Ingelesezko literacy hitzetik dator literaltasun hori. Ze garrantzitsua den -eta izanen den- konturatzea kontu hauetaz guztiaz! Egia da irakurtzea irakurritakoa ulertzea dela... baina horrek ez du esan nahi irakurtzen duzun guztia sinetsi behar duzunik! Ezinbestekoa da ikuspegi kritikoa izatea, batez ere, gero eta gehiago on line irakurtzen dugun garaiotan... Testuak, atzo Cassanyk esaten zuen modura, gailu kulturalak dira.
Irakurtzean hiru maila bereizi behar dira:
  • zer dagoen idatzita lerroetan,
  • zer dagoen lerroen artean, eta
  • zer dagoen lerroen atzean.
Lerroetan idatzita dagoena ulertzea hitz guztien esanahia ulertzea da. Baina guk badakigu agertzen dena bezain garrantzitsua izaten dela ezkutuan dagoena, esaten ez den hori, lerroan artean dagoena.
Badakigu lerroen artean irakurtzen eta hitzetatik haratago joan behar dugula; argi eta garbi agertzen ez den arren, lerroan artean irakurriz geure ondorioak atera ditzakegu, esaten ez den zerbait ondorioztatu dezakegu; iradokitzen dena, ironiaz esaten dena...
Baina agian ez dakigu beste maila bat dagoela ezkutuan, hirugarren maila bat, lerroen atzean ezkutuan dagoena; egile(ar)en ideologia, ze ikuspuntua darabilen testu horretan, nor den benetan egilea, ze argudioak erabiltzen dituen -eta zeintzuk ezkutatzen dituen-, ze intentzioarekin egin duen hori... Lerroen atzean ezkutatzen dena ikusteko ezinbestez irakurle kritikoak izan behar dugu.
Esan gabe doa, hiru ulermen maila horien arteko mugak lausoak dira, eta, anitzetan, zaila suerta dakiguke hori maila horiek... baina ez du axola; garrantzitsauena da konturatzea, egon, badagoela lerroen atzean ikuspuntu gordea, sarritan garrantzi handikoa izaten dena.

Zeren, ez dezagun geure burua engaina, hizkuntza ez da objektiboa; ezin da izan objektiboa. Hizkuntza, izatez, abstraktua da. Geure buruan baino ez dago hizkuntza, eta liburu batean hizkuntza jakin baten gramatika dugu, edota hiztegi batean hizkuntza baten lexikoa... Baina errealitatean berbaldiak daude. Eta berbaldiak betui kokatuta ematen dira, garai eta toki jakinetan, eta ez era abstraktu batean. Bernbaldiak ez daude denboratik at, edo egoera jakin batetik at; egilea, beti, hiztun komunitate jakin batean ekoizten ditu berbaldiak. Egilea, beraz, ez da izaki abstraktua, eta bizi da hiztun komunitate jakin batean, non, besteak beste, irakurri eta idatzi egiten d; eta komunitate horretan mundua ulertzeko ikuspegi bat dago, munduaren ikuspegi jakin bat, munduko beste hizkuntz komunitateetan ez dutena... Hortaz eta beraz, berbaldiak ezin dira neutroak izan; ezinezkoa da objektibitatea, berbaldi neutrorik edo objektiborik ez da.

Berbaldia neutroa ez denez, ezin da izan errealitatearen isla objektiboa; eta errealitatearen ikuspegia erabat lotuta dago intentzioei, jarrerei, usteei... Hori guztia -eta gehiago- kontuan hartu beharko dugu irakurle kritiko izanen bagara.

Hori eta askoz gehiago eskaini digu ikastaroan irakasle katalanak. Irakurle zintzoak susmatuko zuenez, - Diskurtsoaren azterketa kritikoa da Daniel Cassanyk Pompeu Fraba Unibertsitatean irakasten duena; ezin bestelakoa izan!

Literaltasun kritikoaz urteak daramatzate lanean Australian, Tasmaniako Gobernuaren webgunean ikus daitekeenez.

Estatu Batuetan ere, ari dira lanean: Adibidez, Sri-Lankan sortutako Canagarajah irakaslea.

Hurbilago, Europan, ezinbesteko erreferentzia da Lancaster Unibertsitateko Baliabide Zentroa

Astirik eta gogorik baduzu, baduzu nondik abiatu, beti ere ikuspegi kritiko batez...

Argazkian ikus daitekeenez, Daniel Cassanyekin berarekin afaltzeko parada izan nuen Aspaldiku-ko beste kide batzuekin batera.
Oso ongi ikusten ez zaion arren, ezkerretik hasita bigarrena duzu Daniel Cassany. Afarian berbaldi kokatuak eta eraginkorrak gozatzeko aukera izan genuen; besteak beste, txiste apartak eta errepikaezinak... Eta irakurle zorrotzak bereiz ditzala hitzen arteko ñabardurak, sinonimoak ez baitira!

Eta amaitzeko, excursus bat. Eskuinetik hasita lehena, Pello laguna dugu, latinzalea amorratua berau. Berarentzat, maitekiro, atsotitz hau: Vinum et musica laetificant cor; et super utraque dilectio sapientiae.

Eta galde ez diezadan zer esan nahi duen horrek, hona hemen geure hizkuntzaz: Ardoak eta musikak alaitzen dute, baina bi gauza hauen gainetik jakinduriarekiko maitasuna dago.

2008-09-20

Max Hamman-ekin



Asteburu honetan Max Hamann-en ikastaro bat hartu dut. Dokeos Learning Management System-aren gaineko ikastaroa izan da, eta hagitz interesgarria izan da.

Bukaeran iritzia emateko eskatu digu eta horretan ari naiz. Niri gustatu zait, arina egin zait eta ez naiz aspertu... aste osoaren zama handia gainean daramadan arren. Abiadura anitzeko ikasketariak izan gara eta hori nabaria izan da. Garrantzitsuena izan da baliabide piloa erakutsi digula, eta gure kasa ibili beharko dugu, dexente ibili ere, ikusitako guztia ikasteko.
  • GNU lizentzia duen kode irekiko softwarea: Sourceforge.
  • Liburu digitalak sortzeko tresna: MyCrapbook 4.0
  • Power Point zaharrak berrerabiltzeko on line: Xagraren adibidea.
  • Webquestak sortzeko, euskaraz.
  • Audioak lantzeko ezinbesteko tresna, audacity.
  • Plataforma bat hizkuntzak ikasteko, buusu, nire alemana lardaskatzeko.
  • Eta Extremadurakoen bitxia: atenex -en barnean dagoen "constructor" delakoa.

Lau katu eta bost txito, ikastaroa bukatu eta kitto.

2008-09-17

Iragarritako bidegabekeria baten haritik

Gaurko albistea da: Amnistiaren aldeko mugimenduko kideak kartzelara. Iragarritako bidegabekeria bat da; jakin, badakit. Baina iragarria izanagatik ez al dugu salatu behar bidegabekeria ? Barneak erretzen dizkigun suak ez al dizkigu bihotza, eta eztarria, eta burua, eta begiak kiskaltzen?

Batzuei 10na eta bestetzuei 8na urteko kartzela zigorra. Erraza da esaten! Hitz horiek ez lirateke larriak izango, baldin eta hitz horiek beraiek dakartena ezagutuko ez bagenu. Elkartasuna, herritarren samurtasuna nahi dute hautsi... Ni honetaz guztiaz gehien mintzen nauena da euskaldun batzuen axolagaberia, horrelakoetan gordetzen duten isiltasuna... Ahantzi al dute Bertold Brech-en poema? "Lehenbizi, judutarrak harrapatzera joan ziren; ni judutarra ez naizenez, (...)" Eta Benito Lertxundiren kanta? "Eta poeta, eta poeta, ixilik gelditu da... " Horrelakoetan erakusten da garen ala ez garen! Eta bagara ala ez gara!

Elkartasuna kriminalizatu nahi dute... Alferrik, baina! Literaturari begira egoten den blog hau, egun batez bada ere, kartzelan dauden euskaldunei besarkada bero bana bidaltzeko baliatuko dut, birtuala bada ere.
Elkartasuna hautsi? Sekula ez! Eutsi, ez etsi, eta Espainiari hortzak erakutsi!


2008-09-16

Elurra udan

Elurra izeneko liburukotea irakurri dut uda honetan. Udaren atarian ginelarik, Neguko barnetegiaren berri eman genuen gisara, uda bukatzear dela Elurra-z mintzatuko natzaizue.
Uda baino lehenagotik neukan erosia, eta 564 -aise esaten da- orrialde dituenez, udako oporretarako utzi nuen.
Udan zehar irakurri dut eta udazkena heldu aitzin neure buruari hitz eman nion post hau idatziko nuela... Eta euskaldun baten hitza ez da ur gaineko bitsa.

Aspaldi ez dut irakurri horrenbeste hunkitu nauen eleberririk. Orhan Pamuk-en Elurra itzuli dutenetako batek, Fernando Rey lagunak, gaztigatu zidan... Eta zinez hunkigarria izan da Nobel saridun turkiarraren eleberria.
Zertan datza nobela honen arrakasta? Ene irudikoz, nobela luze honen arrakasta tentsioari eta erritmoari nobela osoan zehar eustean datza... Zeren eusten baitio, ederki eutsi ere.

Elurra, Kar turkieraz, lehenengo pertsonan idatzita dago -azken atala izan ezik- eta protagonistak Ka du ezizena, eta Kars izeneko herriko futbol taldeak Karsspor du izena; protagonista Karspalace hotelera heldutakoan elurra ari zuen:

Elurrak, hiriko zikinkeria, lohia eta iluntasuna estaltzean, haiek ahantzarazi eta araztasun sentsazioa pizten zuen beti Karen baitan, baina Karsen emandako lehen egunean galdu zuen elurrarekin lotzen zuen inozentzia sentsazio hura. Han, elurra nekagarria zen, gogaikarria, izugarria, eta gau osoan egin zuen elurra. Eta ez zuen atertu goiz osoan ere.


Eleberri osoan ez zuen atertu. Zeinen trebea den Pamuk sentsazioak eta deskribapenak egiten! Baina, ordainetan, eleberri luzea atera zaio. Turkiako egoera korapilatsua agertuko zaizu, idazlearen estilo ederrarekin hornitua. Irakurri beste pasarte gogoangarri hau:
Hasieran, hura, ideia bat baino gehiago, irudi bat izan zen, museo bateko geletan barna presaka eta arreta handirik gabe margolan bat ikusi duzunean bezala: gero hartaz pentsatzen jarrita ere, ez zara gauza oroitzeko. Irudi bat baino gehiago, sentsazio bat izan zen, une batez agertu eta gero desagertu egiten dena. Ez zen Kari hori gertatzen zitzaion lehenbiziko aldia.

Ni irakurtzen aritu naizelarik azpimarratu ditudan zati guztiak hona ekartzea gehiegi luzatzea litzateke. Nire lagun bat irakasle eta irakurle sutsua da eta, behin, horrela mintzatu zitzaidan: "Hirurehun hitz baino gutxiago duen liburua... utikan!" Ondorengo irri-karkailek erakutsi zuten erdi-brometan ari zela. Baina, egia da euskarazko sorkuntzan, batzuk behintzat, faltan bota dugula eleberri potente sail on bat, XIX. mende bukaerako klasikoen eleberri potolo horien antzerako eleberri multzo bat, Orhan Pamuk-ek berak miresten duen eta liburuan aipatzen den Turgenev idazle errusiarraren tankerakoak... Zorionez, uda honetan, denbora luzea eskatu didan eta ordainetan asko eman didan eleberri hau irakurri dut. Eta post xume honek balio badu zuk ere noizbait Elurra irakur dezazun, bejondeigula!


Fernando Rey itzultzailearekin, Elurra mahai gainean dugula

2008-09-03

Zulo bat uretan

Iñigo Aranbarriren Zulo bat uretan izeneko liburua atera bezain laster erosi eta udan bukatu nuen irakurtzen.

Liburuaren hasiera eredugarria iruditu zitzaidan:

City hoteleko gelan Hans Langsdorff—ek bi idatzi zituen: bata, emazte Ruthi eta alaba Ingridi; bestea, Agintaritza Gorenari: “ohorearen arrastorik duen kapitain batentzat etorkizuna ez liteke ontziaren bestelakoa izan”. Ordu batzuk lehenago, hilabeteetan manupean izan zituen gizon guztiak agurtu zituen. Bi azalak ohe ondoko mahai gainean utzi eta kanporantz behatu zuen: udako gaua Buenos Aires altzoan kulunka. Azkenaldian sarritan bezala, Rügengo labarrek hartu zioten gogoa, Baltiko gainean zintzilik. Gala-uniformeko botoi urrekarak doitu zituen. Armairua zabaldu, oihala esku artean hartu, zurezko atea zarratu eta, Alemaniako banderan bilduta, ohe gainean etzan zen. Sabaiko hezetasun orbanean korazatu baten aginte zubiaren itzala ikusi zuen, eta masta bat ostean, baga artean hondora zihoazenak. Hasperen egin zuen.
Tiro hotsak aldameneko geletako bezeroak iratzarri zuen.


Liburuak berehala harrapatu ninduen. Agian Graff Spee korazatuaren historia epikoa ezagutzen nuelako. Edo agian Iruñeko ostatu ezagun bat agertzen delako:

Hala dugu usadio hartua, lau urte edo izango dira honezkero astearte goizero Roch-en elkartzen garela. Arratsaldez ematen ditu eskolak Estebanek, eta niri ere egoki datorkit ez ohiko elkarrizketaren bat edo ez badut, Kafearena ez da aitzakia besterik heure artean bilduta, egunkariak ukondopean ditugula, honetaz eta hartaz aritzeko. Ez da kikaretakoa, noski, batzen gaituena. Kafea barik hitza dela behar duguna jabetzen da bat, entzutea eta mintzatzea, arian kode propioa gatzatzen joatea, dakiguna besteari poltsikoan uztea eta, hala, sartu garenean baino gehixeagorekin ateratzea hor barrena hobeto ibiltzeko. Eta aitortzen lanik ematen ez didana: konpainiaren gozoa. Bakardadearen kontrako antidoto eraginkortzat dut, nik gutxienez, Roch-eko ostera. […] egia esan, kafea lagunik gabe hartzeko aparteko gogorik ez nuen.[…]


Edo agian idazlea ezer baino lehen poeta dela agerian gelditzen delako liburuko prosan zehar:

Asteak, hilabeteak, urteak ikusteke emanda ere, azalpen handirik gabe denboraren zanga urrats luzez igarota, bertan duzun horietakoa duzu Maite.


Baina ez. Esan dezadan klarki: liburuak harrapatu ninduen Itoitzeko urtegiaren gaia eta desagertu politikoen gaiak uztarturik agertzen direlako, portada ederrean agerian gelditzen den modura. Bide batez, ze gutxitan ikusten den euskal literaturan hori bezalako portada ona!

Apirilean liburu honen karietarat eman zioten Zilarrezko Euskadi saria merezia duelakoan nago, eta irakurleak liburuan aurkituko du Aranbarri bete-betean aurkituko du.
Hartara, zailak diren hitzak erabiltzeko betiko joerari eutsi dio Aranbarrik, besteak beste, honakook: kurlinta, martzala, urguna, laru, mendre... eta denerik.

Hitz hori, denerik, liburuaren 25. orriko paragrafo batean agertzen da, eta ulertu, ulertu egiten da aise testuinguruari esker.
[...] "Lau urte zeramatzan eta denerik egina zen: tabernari Madrilen, edari banatzaile Iruñean. Baita biltegiko zaintzaile ere, eta azkenaldian, igeltsero Txantrean." [...]


Baina zer da denerik? Denetarik bai, baina denerik?
Mitxelenaren Orotariko Hiztegian ez da agertzen, ezta Ereduzko Prosan ere... Denetarik ikusi eta irakurri dut, baina inork ikusi edo erabili al du denerik?

Tira! Bitxikeria hori gorabehera, liburu ona ene irudiko... baina nire neskalagunari, adibidez, ez zaio gehiegi gustatu... Istorioa bai, baina ez nola dagoen idatzia. Denetariko iritziak... Denerik?

Nolanahi den ere, bukatzeko, ekarri nahi dut kaiera honetara liburuan nola agertzen den desagertu politikoen eta errepresioaren afera Argentinan. Errepresio garai beltzenetan batzuek eta besteek ze jarrera hartzen duten. Lagun bat eraman dute militarrek eta "Ez ba du ezer egin itzuliko dute" edo "Ez dadu ezer egin agertuko da" diote batzuek... Eta "Bi deabruen teoria nagusituko zen; alegia, militarrak gaizki ari zirela, baina joan zutena ere ez zela aingerua".
Euskal Herrian eta azken egunotan Nafarroan eman diren atxiloketak direla-eta, batzuek berdin jokatu dute...

Nork esan zuen literatura errealitatetik at zegoela?

2008-09-01

Jai zoriuntsuak (sic)



Berriozarko Alderdi Sozialistak egindako eskuko programan agertzen da: jai zoriuntsuak.
Batzuen ustez lorpen handia omen da Alderdi Sozialistak euskara pixka bat sartzea euren eskuko programa horretan...
Baina euskaraz oso gutxi jarri zuten eta jarri zutena, gainera, gaizki.
Alderdi Sozialistakoek programa horretan erdarazko testua jarri dute eta, euskaraz data eta agur hori.

“Jai zoriuntsuak” (sic) jartzeak adierazten du ez dakitela idazten Berriozarko Sozialistok jai zoriontsuak opa dizkizuegu, eta galdetzeaz ere ez direla arduratu; pa ke? ezta? Nahikoa omen da “jai zoriontsuak” laburrago horrekin; azken finean, itxurakeria, itxura ematea. Hori jarri nahi zuten, baina hor ere hitz bat gaizki; ene ustez, itxurakeriagatik egin dute eskuko programa hori eta, gainera, akats horiek agerian uzten dute axolagabekeriaz ere jokatu dutela.
Bestalde, eskuko programa horretan data ere gaizki jarri zuten: akats gramatikal arrunt bat: 31era(sic). Tira! Hogeita hamaikak barezko a daukanez, e epentetiko hori ez zen beharrezkoa; hala ere, ez da oso-oso larria, baina arauak ez ditu betetzen eta akatsa da.

Eta euskaraz horren gutxi ekartzeko, akats gehiegitxo, ezta?