Azeri nobleaz

Azeri noblea eleberriaz mintzatu naiz Berriozar Irratian gaur, Berrion magazinean eskaintzen den Literatur Txokoa tartean.

 

Onintza, protagonista, bere bidearen bila dabil bizitzan, eta lagun batekin batera artzain zahar batengana joanak, hortzak eta kakagura tarteko, agure bitxiak “txori ona”, zoriona, erakusten die. Bi animalia agertzen dira Onintzaren bizitzan: arranoa eta azeria; Agustin, unibertsitario sendokote bat, batetik; eta Iker, txikitako amodio galdua, bestetik. Zein da arranoa? Zein, azeria? Hor dago gakoa.

Fernando Morillok ongi garatu du horrela planteatutako istorio hori, eta gazte hizkera sinesgarria garatu du, hitano erregistro ezberdinak eta hitz gorri sinesgarriak baliatu dituelarik. Noizbait sartu badu ere neskato baten ahotan oso sinesgarria ez litzatekeen zerbait, trikimailu bat erabilita ederki sartzen du: “Ba al dakizu nola esango lukeen gure amamak? Zama bat nahi ez mandoari, bi zama”

Hizkuntza zaindu du, beraz, lantzean behin gaitza izanik ere sinestea pertsonaia berak bi esaldiok esan ditzakeenik:

Alde batetik, “Tira, hasteko, zuk ez pentsatu horrek zer nahiko duen. Ispiluari begira eta zuzenean galdetu zure islari”. Bestetik, “Nola jaten da hori?”. 

Halere, arin eta azkar irakurtzen den nobela lortu du, eta, ustez aske gelditutako hari zenbait, ederki txirikordatzen ditu azken ataletan: horra hor, adibidez, agurearen agertze berantiarra nobela bukatzeko gutxi falta delarik, eskumuturrekoarena…

Idazle ofizioa ederki ikasi du eta garapen narratiboan asmatu du oso luzea zatekeen pasadizoa, bi mutilen arteko lehia piraguetan, a posteriori kontatuta. Hartara, nobela ez da astuna egiten. Egin duen bukaera erdi-ireki horrekin ere asmatuko duelakoan nago; happy end erraz batek hondatuko zukeen nobela, ene irudikoz.

Labur esanda. Ongi biribildutako lana, 15-16 urteko neskentzat oso aproposa. Ongi funtzionatuko duen ala ez? “Patuak eta gogoak esango din.”