Aliquando bonus Sarasola dormitat

Duela hiru urte Zehazki hiztegi zoragarria argitaratu zen Dugangoko Azokaren bezperan, presaka argitaratu ere, Durango Azokan ahalik eta ale gehien saltzeko. Baina, esaera zaharrak dioen bezala, azkar eta ondo, usoak hegan.

Aiherkunde eta herrarik gabe doan mezu honetan zehaztapen batzuk egin nahi ditut. Izanez ere, Ibon Sarasolaren hiztegia oso lan-tresna ona da hizkuntzarekin lan egiteko zortea dugunontzat, eta hiru urteotan erabiltzearen poderioz, akats ttipi batzuk harrapatu ditut. Akatsok frogatzen dute latinezko esaera zaharrak gaztigatzen ziguna: "Aliquando bonus Homerus dormitat", alegia, Homero handia bera, noizbait, lokartu daitekeela... Hartara, Ibon Sarasola handiaren hiztegian aurkitutako akatsak ausartu naiz zerrendatzen, hiru urteotan maiz baliatu baitut hiztegi mardul hori.

Akatsak ez daitezela har kritikatzat, ni ez bainaiz nor Ibon Sarasola kritikatzeko, gure hizkuntzaren onerako egindako zehaztapen ñimiñoak baino ez baitira nireak, nire iritzi xumean eginikoak, Sarasolaren lan handiari deus ere kentzen ez dizkiotenak; kentzea baino, gehitzea izan baita nire asmoa, noizbait beste argitalpen bat eginez gero, aztertu eta kontuan har daitezen -edo ez-

Zehatz izateko, eta Andu Lertxundik erabilitako hitza neureganatuz, Zehazki-n honako hiztripuak zerrendatu ditut:


39. orrian: Alejandrino1 adj-m (verso) alexandrino.
Alejandrino2 adj-m.f (de Alenjandría) alexandriar, Alexandriako.
Baina dodecasílabo adj. (verso) hamabi silabako, alexandriar... dodekasilaboa? Ez al da hamalau silabakoa?


103. orrian baluarte

1. baluarte, gotorleku
2. (persona, cosa) gotorleku: Euskadi es un baluarte de la religión. Euskadi erlijoaren gortorlekua da... gortorlekua?


251. or. Estar con el agua al cuello, sua eta hura kokotsaren parean izan: no te lo pediría si no estuviese con el agua al cuello, ez nizuke eskatuko sua eta hura kokotsaren parean ez banitu; "h" dantzari hori...


598. orrian, akatsa baino eztabaidagarria izan daitekeen zerbait: leitmotif motivo Zergatik ez “leit motiv”?

Perífrasis “perifrasi” jarri du, ongi, baina 650. orrian paráfrasis “parafrase” jarri du eta, aurreko irizpideari jarraiki, “parafrasi” beharko luke, ezta?

2 aukera: 1goa, loreek usaintzen dute eta 2garrena, loreei usaina darie. Zergatik ez alderantziz?

794. orrian: "Salida de artistas" Artistentzako sarrera... Sarrera ala irteera?


Lengua galesa: Euskaltzaindiaren hiztegi batuan galesa agertzen da; Sarasolarenean galesera. Zein erabiliko dugu?


861. orrian Tetrásforo hitza ez da zuzena; ez da tetrásforo (sic) tetrástrofo baizik.

Post hau Ad maioren gloriam Lingua Vasconiae Nafarroaren Egunaren, Euskararen Egunaren atarian.

Ongi esanak kontuan hartu, eta gaizki esanak baztertu.