2016-11-20

Amorante abandonatua

Iragan den astean giltzurrun-transplantea egin zidaten. 4 oreneko ebakuntza arrakastatsua izan zen eta, klinikan astebete emanda, Berriozarko gure etxera ekarri nau emazteak. Etxean amorantea nuen zain, dialisi-makina, itzalita eta pizteko beharrik gabe; giltzurrun berria bizkor omen dabil, eta, beraz, agur dialisiari, agur betiko —hala espero but nik bederen— gaueroko dialisiari.

Gaur lo egin dut dialisi makinaren ondoan, baina ez diot kasurik eman; argitxoak piztu gabe, ilun zegoen, isil. Gauaren sakonean pixa egiteko gogoak esnatu egin nau, eta orduan ohartu naiz gaurgero ez nagoela amoranteari lotuta, ez dudala plastikozko bonbillan maskuria hustu beharrik. Ohetik altxatu nahian, ebakuntza egin berria dudala gogorarazi dit min akutu batek. Nekez, baina zutik jartzea erdietsi dut eta gelaren iluntasunean, dialisi-makinaren argitxorik gabeko lehen gau honetako iluntasunean, haztamuka abiatu naiz komunera. Komuneko zuloan txiza egitean, poz handia hartu dut. Ebakuntzaren ondorioak oraindik nabarmenak izanik ere, ohera pozik eta uros itzuli naiz. Emaztearen arnasaldiak baizik ez dira aditzen. 

Gelaren txoko batean, dialisi-makina isilik eta itzalirik datza, amorante abandonatu baten girasa: “Gureak egin din, agur betiko, Betty Baxter”.  

2016-11-04

Ryookanen 101 haikuak AUZOLANen

Ryookan XVIII. mendearen erdian jaio zen, Japoniako familia zahar eta ospetsu baten baitan, eta gazte-gaztetatik ibiltzen omen zen beti bere kasa, bakarti, ametsetan, begirada galdua zuelarik. Behin, gaztetan, begirada ameslari zuela, aitak purrusta egin omen zion eta esnaturik zela bederen amets egiteari uzteko agindu omen zion, zeren begirada galdu horrekin jarraituz gero, azkenik arrain bihurtuko baitzen. Orduan Ryookan azkar egin zuen ihes. Handik ordu batzuetara, ama itzuli eta galdetu zuen ea non zen Ryookan gaztea. Aitak gertatutakoa azaldu eta itzultzen ez zelarik, aita-ama abiatu ziren seme galduaren bila. Bila eta bila, iluntzean hara non aurkitzen duten seme galdua, itsasertzean, urari begira, arrain noiz bihurtuko zain.
Ryookan gazteak erakutsi zuen erlijioarekiko interes bizia. 20 urte bete gabe zela, familia utzi, burua soildu, monje-habitua jantzi eta hauxe diosku Rookan gazteak: “Jendeak monje bihurtu eta zazen egiten hasten da. Nik lehenago egin dut zazen eta gero bihurtu naiz monje”. Dogen-en obrak ikasi eta tenploetara joaten zen obrak ikustera eta ikastera.Tenploetan dagoen jerarkia ez zuen Ryookanek maite, eta harrezkeroztik nahiago izan zuen etxola xume batean bizi eta eskale modura ibili tenploetan bizi baino, bizitza osa eman zuen era xume eta umil horretan bizitzen. Zaharra zela Teishin ezagutu zuen, bera baino 29 urte gazteago zen monja bat eta oso harreman berezia izan zuten. Teishinen eta Ryookaben arteko solasaldi poetikoak euskaratu gabe daude oraindik...
Ryookanen liburuttoaren kari, haikuez, haikuguntzaz eta, oro har, poesiaz mintzo gara gaur Iruñearen bihotzean.