2017-05-10

Vera Voloshina


Armada Gorriak Hitler azpiratu zueneko 72. urteurrena ospatu berri da. Garaipenaren urteurrenaren kari, komeni da, komeni denez, garaipen hori gauzatzen lagundu zutenak gogoan hartzea; horietako bat, Vera Voloshina.
  
Vera Danilovna Voloshina Siberian sortu zen, Kemerovo herrian, 1919ko irailaren 30ean. Aita meatzaria zen, eta ama, erizaina. Verak kirolak maite zituen, bereziki, gorputz hezkuntza. 1937. urtean Moskura joan zen bizitzera eta Kirol eta Kultur Fisikoaren Institutuan tiroa, marrazketa eta poesia lantzen ikasi zuen. Horretaz gain, Moskuko Aeroklubean I-153 “Txaika” hegazkina pilotatzen ikasteko eskolak hartu zituen, eta baita paratxutismo eskolak ere. Neska ile-hori ederra, ikasle azkarra, gelako neska dibertigarriena omen zen; Veraren ametsa, beste guztien gainetik, atleta bihurtzea, eta bide horretan, altuera-salto lehiaketa bat irabazi egin zuen.


Gerra baino lehen, 1935ean, Ivan Shadr eskultoreak atleta-gorputzeko Vera hartu zuen eredutzat Neska arraunarekin hamabi metroko eskultura ospetsua egiteko tenorean.





1941eko ekainaren 22an, Vera, ikasketeetako hirugarren urtean zela, jantzi txuri bat erostera joan zen, umetatik ezagutzen zuen Yuri Dvuzhilny izeneko mutil batekin ezkontzeko asmoz zebilen eta; dendan gerra hasia zela enteratu egin zen.



Yuri frontera bidali eta gero, Vera gotorlekuak eraikitzen laguntzen aritu zen, harik eta berak ere, behin eta berriz eskatuta, setati, frontera joatea lortu zuen arte. Frontetik eskutitz gutxi bidali zuen, eta amari igorritako batean hauxe zioen: “Ama, niretzako botak lortzerik badituzu, eta eskularruak (dauzkadanak urratuta daude-eta), zaila suertatzen ez bazaizu bederen, mesedez bidali, bestela hotz handia pasatuko dut gure baso zabaletan. Ama, ez zaitez hainbeste kezkatu nitaz, ez zait ezer gertatuko, zorioneko izar baten azpian sortu nintzenez gero, ehun urte biziko naiz eta.”

1941eko udazkenean frontearen lerroak zeharkatuta, alemaniarren aurkako ekintzetan parte hartzen hasi zen, gerrillari. Tiratzaile trebea, alemaniarren lerroen atzean borrokatuz, 6 ekintza arrakastatsutan parte hartu zuen. Verarekin batera, beste gerrillari bat, Zoya Kosmodemyanskaya neska gazte herabetia, Verak beti babestua. Zoya Kosmodemyaskayari buruz duela bi urte ere idatzi nuen Dikea izeneko artikulu batean.

Baina gatozen harira. Azaroaren 21ean beste ekintza batean parte hartu zuen, eta gau horretan, bi herriren arteko bidean barna beste gerrillariekin zihoala, alemaniarrek eraso egin zieten eta Vera larriki zauritu zuten, besaburuan tiroa emanda. Soldadu alemaniarrek atxilotu eta torturatu egin zuten.

Astebete iraganda, 29an, Goloukovo-ko estatu-etxaldean Vera urkatu egin zuten. Lekukoek kontatu zutenaren arabera autoz eraman zuten urkamendu-lekura. Vera autoan zetzan, barneko arropaz baino ez jantzita, odoletan. Bi soldaduk zutiarazteko imintzioa egin zutenean, Verak soldaduak egotzi eta, zutik jarrita, aldarrikatu zuen —lehen alemanez, errusieraz gero—: “Ez naiz heriotzaren beldur! Nire burkideek mendekua hartuko dute! Irabaziko dugu! Ikusiko duzue!” eta Internazionala abesteari ekin zion, soldadu alemaniarrak entzuten zutelarik. Ofizial alemaniarrak oihu egin zien soldaduei eta orduan soldaduek lakioa lepoan jarri zioten Verari. Ofizialak pistola eskuan, gidariari autoa martxan jartzeko agindu zion; artean Verak “Agur, burkideak!” esateko indarrik izan zuen. Sahats batetik urkatuta hil zen, 23 urte baino ez zituela; alemaniarrek bertakoei ez zieten Veraren gorpua ehorzten utzi.

 Abenduaren erdi aldean, Alemaniarrak joan eta gero, Golovkovo-ko herritarrek Vera-ren gorpua jaitsi eta Kryukovon ehortzi ahal izan zuten.

Amak Verarengandik jasotako azken eskutitzean, hauxe zioen: “Orain frontean nago, ama. Ez zaitez kezkatu, ez da ezer seriosa, eta heriotza behin baino ez da gertatzen.”

Vera Voloshina urkatu zuten Golovkovo herritik hamar kilometrora, Petristxebon, haren burkide Zoya Kosmodemyanskaya ere berdin urkatu zuten.   

Garaipena eta gero, Neska arraunarekin eskultura ospetsuaren kopiak ezarri ziren Sobier Batasuneko hainbat eta hainbat herritan.

Vera Voloshina hil zuten lekuan haren omenez eraikitako oroitarria, Golovkovon.

1968an Tamara Smirnova astronomoak aurkitu zuen asteroide bati Vera Voloshina izena eman zioten sobietarrek haren omenez. Izar gorri bat, zeruan betiko: Vera Voloshina.