Guardia zibilak,Mendebaldeko Sahararen lurralde okupatuetan

Duela 6 egun egindako argazki hauek frogatzen dutenez, guardia zibilak sahararren lurralde okupatuetan ere ibiltzen dira Marokoko militar okupatzaileekin batera, eta Mendebaldeko Sahararen gatazkan Espainiak duen ustezko “neutraltasuna” kolokan gelditzen da.

Izan ere, Espainiaren kolonia ohia izanik, agente espainiarrak ezin dira Saharan egon, are gutxiago indar armatuetako kideak. Errefuxiatu Sahararren Frantziako Elkarteak ezagutzera eman duenez, Argazkiak abenduaren 20an hartuak dira, Aaiun hiriko Bucraa karrikan, eta uniformez jantzitako bi guardia zibil agertzen dira, bata emakumezkoa, gizonezkoa bestea, ondoan Marokoko segurtasun indarretako kide batekin batera. Saharako giza eskubideen aldeko ekintzaileen arabera, bi militar espainolak hotel batean bizi dira, eta hotel hori Marokoko armadako goi agintarien eta zerbitzu sekretuetako kideen ostatu izan ohi da. 

Albiste honek hainbat eta hainbat galdera iradokitzen ditu: Noiztik daude berriz militar espainolak Saharan? Zertan laguntzen diote Marokori? Uniformez jantzitako guardiez landa, uniformerik gabekoak ere al daude? Zertan ari dira? Aaiunen bertan duela gutxi sahararrek eta boluntario kanariarrek pairatu duten oldarraldi errepresiboarekin loturarik al du? Espainiako erresumak eta Marokoko erresumak sinatu berri duten itun lotsagarri bat Sahararren itsasoa ustiatzen jarraitzeko; itunaren ordainetan al daude guardia zibilak han? Edo Espainiak Marokori saltzen dizkion armak direla-eta daude hor benemeritoak? Espainiaren neutraltasuna de facto hautsi bada, zeren zain daude Nazio Batuak neurriak hartzeko?

Abendu honen hasieran errefuxiatu sahararren kanpamentuetan egon naiz, izen bereko Aaiun kanpamentuko Deichera-n. Hango alkateak, Salej-ek, istorio hau kontatu zidan. Paradisurako eta infernurako bideak zaintzen zituenari joan zitzaion lau lagun. Zaintzaileak lehenari galdetu zion: “Nongoa zara?” “Marokoko Erresumako naiz.” “Infernura.” esan zuen zaintzaileak. Bigarrenari ere galdetu zion ea nongoa zen. “Frantziakoa naiz” “Infernura” esan zuen berriro zaintzaileak. Hirugarrenari ere galdetu zion. “Espainiakoa naiz.” “Infernura” errepikatu zuen zaintzaileak. Azkenik, laugarrenari galdetu zion ea nongoa zen. Laugarrenak esan zion. “Ni Saharakoa naiz.” Eta zaintzaileak erantzun zion: “Sahararra? Orduan jarri hor kanpoan zure dendak, zure haimak, eta itxaron erabaki arte”.

 Sahararrak 1975etik daude zain, ez inoren lur mortu batean, ezin paradisurako bidea, ezin infernurako bidea hartu... Sahararren eraman handia!

 Nago idazki honetan egindako galderei erantzun ofiziala jaso arte sahararren pazientzia puska bat beharko dugula. Baina, nolanahi delarik ere, galderak egin, egin behar dira, erantzun gehienak irakurleak berak asmatzen ahal dituen arren.